Röle

Röle

Röle üzerinden akım geçtiği zaman çalışan elektromanyetik bir devrede anahtar işlevi görür. Üzerinden geçen akım ile çalışan bu parça, güçlü alıcıları bağlamak için kullanılır. Yapı olarak incelendiği zaman üç parçadan oluştuğu görülür. Röle devresi bir ya da birden fazla anahtar kontağına sahip olabilir. Böylelikle birden fazla yüklü sistemi kapatıp açma işlevi bulunur. Çalışma prensibinde, elektrik kontağı gerektiren tüm sistemlerin sorunsuz bir biçimde işlemesinde büyük bir etkiye sahiptir. En temel araba komutlarının gerçekleşmesinden, güvenlik önlemlerinin çalışmasına kadar geniş görevleri olan bu sistem hemen hemen her gün defalarca kullanılan ürünlerin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu kadar önemli işlevlere sahip olduğu düşünüldüğü zaman, bir arıza olması oldukça rahatsız edici durumlar ortaya çıkarabilir. Bu sistemlerin elektriksel ya da çevresel diğer sebeplerden dolayı, devrelerinde bir hasar oluşması son derece olağan bir durumdur. Direnç ölçümü yaparak rölede oluşan hasar tespit edilebilir. Röle çeşitlerine göre farklı direnç yani ohm derecelerine sahip olabilen bu cihazlar, ölçü aletine bağlanarak değerlendirilir. Bazen bu işleme bile gerek kalmadan anlaşılabildiği durumlar da olabilir. Bir arıza durumu fark edildiğinde, hiç vakit kaybetmeden otomobilde güvenli bir yolculuk yapabilmeniz için röleyi değiştirmeniz gerekir. Eğer değiştirme sürecini bilmiyorsanız bir tamirciye giderek can ve mal güvenliğinizi koruyabilmek için rölenizi değiştirebilirsiniz.

Rölenin Yapısı ve Çalışma Prensibi

Röle, işlevsel bir anahtar olmasına rağmen yapısı oldukça basittir. Bu sistemin çalışmasını sağlayan; bobin, yay ve kontaktır. Giriş kısmında bulunan ana parçası bobindir. Asıl görevi manyetik alan yaratmak olan bobin, hareketli kontağın bulunduğu konumu değiştirerek bu görevi yerine getirir. Bobinin özelliğine göre bir röle seçilmesi gerekir. Röle çalışma prensibi olarak içerisindeki demir çekirdeğe sarmalanmış bakır telden oluşur. Bu elektromıknatıs ile birlikte sistem açılmak istendiği zaman, kullanıcı bir tuşa dokunur ya da uzaktan kumanda ile komut akımı iletir. Böylece, sistemin başlaması için gereken hareket sağlanır ve bobine ulaşan akım ile birlikte çalışması için gereken elektromanyetik akım yaratılır. Ardından bobinin ortasındaki demir çekirdek bir mıknatıs gibi işler. Kontak ucunun, hareket etmesini sağlayan mıknatıs, kontak ucun hareket etmesini ve diğer kontak noktaya temas ederek alıcının çalışmasını sağlar. Röleyi besleyen akım kesilince, üzerine kurulan sistemdeki tüm bu çekim biter ve mıknatıs özelliği sona erer. Yaylı kontak açıldığı zaman, ana devre akımı tamamen kesilir ve durur. DC ya da AC gerilim ile çalışan bobin, genellikle farklı gerilim düzeylerinden çalışır. Voltaj konusunda da kullanılacağı noktaya göre farklı tercihler yapmak gerekebilir. En çok kullanılan voltaj değerleri; 5V, 12V, 24V, 120V ve 220V gerilimlerine sahip olan rölelerdir. 5 v röle daha çok robotik projelerin gerçekleştirilmesi, endüstriyel modelleme ve hobi amaçlı kullanılmaktadır. Tetik sinyali sırasında 20mA değerinde bir akım çekmek için uygundur. Tek bir motorun çalışmasını ve bir lambanın yanmasını sağlayabilirsiniz. Çalışma gerilimi olarak, 12v röle göreceli olarak daha yüksek bir akımı çekebilir. İhtiyaca ya da yapılacak olan çalışmaya göre 24v röle ya da 220v röle kullanılarak devrenin çalışmasını sağlayabilirsiniz.

Röle Çeşitleri

Röle bağlantısı kullanıldıkları yerlere ve çalışma şekline göre farklı çeşitlerde olabilir. Kullanılma amacı ve bağlanma şekillerine göre farklı gruplara ayrılırlar. Röle çeşitleri çalışma yöntemlerine göre adlandırılmaktadırlar. Yalnızca otomobil sektöründe değil; aynı zamanda iletişim alanında, sinyal sistemleri ve demiryollarında kullanılışı da oldukça yaygındır. Manyetik röle, bir demirin etrafına sarılan, yalıtkan özelliğe sahip bir materyal ile kaplıdır. Telden geçen iletken akımı, manyetik alana dönüştürerek yakınında bulunan metalleri kendine çeker. Kontakların sayı ve türü, kullanılacak olan çalışma için gerekli voltaj ve amacına göre farklılık gösterebilir. Elektrikli bir akımda, anahtar görevi görmesi istenen devrelerde kullanılabilir. Televizyon alıcıları, telefon alıcılarında, tek ve üç fazlı motorlara gereken enerjiyi iletmek için gereken projelerde rahatlıkla kullanılabilir. Termik röle, ortamdaki ısı değişimine göre kontakların açılması ve kapanması için kullanılan bir çeşittir. Aşırı ısınan motorların kapanması ya da ısı üreten cihazların aşırı ısı ile yüklenmesinin önüne geçmek için kullanılır. İçi asal gazlarla doldurulan reed röle, güvenliğin sağlanması için gereken hırsız alarmlarında kullanılır. Bir diğer koruyucu ve hayat kurtarıcı özelliği olan kaçak akım rölesi, yalıtım hatasının görüldüğü bir durumda, akım değerinin aşılması sonucunda devreden geçen enerjiyi keserek olası büyük sorunları önler. Yangın koruma sistemleri bu fonksiyondan yararlanmaktadır. Otomotiv sektöründe, bu röle çeşitlerinin birçoğundan faydalanılmaktadır. Farlara giden elektrik akımının iletilmesinden, kornanın kullanılmasına, radyatörlerin çalıştırılmasına kadar pek çok alanda kullanılır. Özellikle marş motoruna giden fazla akımın kontrolünde kullanılması önemli bir güvenlik önlemidir. Röle, pek çok sistemin daha kısa yoldan iletilmesini sağlaması ile sistem güvenliğini kontrol ederken aynı zamanda daha ekonomik bir çözüm yolu olarak pek çok sektörde kullanılmaktadır. Birçok marka alternatifi ile röle çeşitleri arasından ihtiyacınız olan ürünlere ulaşabilmek için sayfamızdaki ürünleri inceleyebilirsiniz.

Röle Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler Noktalar

Çoğu işlevi ile son derece önemli sistemlerin güvenliğini ve işleyişini sağlayan bir kontak olan röle seçerken dikkat edilmesi gereken noktalar bulunur. Kontak sayı türü, çıkış yapısı ve montaj şekli bağlama açısından etkili bir noktadır. Ürünü, uygulayacağınızın sisteme göre seçmeli ve voltaj gerilimine dikkat etmelisiniz. Hava akımı için yeterli alana ihtiyaç duyar. Çünkü yüksek akıma maruz kalan röle ısındığı için dar alanlarda sıkışık bir biçimde kullanmaması gerekir. Su ve toza karşı direnç, ortam sıcaklığı karşısındaki dayanıklılığı ve çalışma hızı da son derece önemli seçim kıstaslarındandır. Ayrıca, otomobiliniz için kullanacağınız ürünlerde aracınızın yaşı, markası ve diğer teknik özellikleri göz önünde bulundurmalısınız. Röle kullanımı sırasında bir aksaklık fark edilirse, müdahale edilmesi son derece önemlidir. Ertelemeden rölenin değiştirilmesi gerekir. Bu şekilde daha büyük hasarlara, can ve mal kaybına dönüşmesini önleyebilirsiniz. Röleler, bir aksamın kullanımını geliştirmek için de tercih edilebilir. En yaygın olarak görülen durum; far geliştirme rölesi, cam kaldırma motoru güçlendirme rölesi ve marş geliştirme rölesidir. Güçlendirici ve koruyucu özellikleri ile araç kullanımını daha güvenli yaparken, performansı da etkiler. Fiyat, sorununuzun çözümü ya da geliştirmek istediğiniz elektronik aksam için gerekli röleyi seçerken önemli bir etkileyici detaydır. Onlarca farklı marka ve model arasından seçim yaparken, geniş fiyat aralıkları içerisinden bütçeniz için uygun bir ürün bulabilirsiniz. Röle fiyatları, marka, boyut ve çeşitlerine göre değişiklik gösterebilir.